Czy Polacy czytają książki?

Podobno Polacy niewiele czytają…

Zdarza się, że spotykamy osoby, które jasno deklarują, że w swoim dorosłym życiu nie przeczytały ani jednej książki, ponieważ najzupełniej w świecie nie czują takiej potrzeby. Może się to wydawać nieco dziwne tym, którzy bez co najmniej jednej lektury w tygodniu nie wyobrażają sobie życia, to oni zdecydowanie podnoszą statystyki dotyczące czytelnictwa. A jak to wygląda w skali całego kraju? Czy schematy, które mamy w głowie pokrywają się z danymi statystycznymi?

Według najnowszych danych, dotyczących stanu czytelnictwa w Polsce realizowanych przez Bibliotekę Narodową w ramach Planu Ewaluacji na lata 2021-2025 potwierdza się przekonanie, że czytają przede wszystkim osoby najlepiej wykształcone i uczące się (58% stanowią absolwenci szkół wyższych, a 14% osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym).

Już od kilku lat nie zmienia się tendencja, w której to kobiety częściej niż mężczyźni sięgają po książki, a różnica w tym zestawieniu jest wciąż bardzo wyraźna (odpowiednio 42% i 26%). W ostatnim badaniu lekturę co najmniej jednego tytułu w ciągu ostatnich 12 miesięcy zadeklarowało 34% respondentów w wieku co najmniej 15 lat, co daje taki sam wynik jak rok wcześniej. W szerszej perspektywie odsetek dorosłych czytelników książek nie zmienia się w sposób statystycznie istotny od 2015 roku.

Ciekawy jest jednak fakt, że w ostatnich dwóch latach znacznie wzrósł odsetek czytającej młodzieży, osiągając poziom 72% ( w 2021 roku było to 60%), z czego aż 18% deklaruje czytanie siedmiu i więcej książek rocznie (5% w 2021). To prawdziwy fenomen i zdecydowanie zauważalny w księgarniach, ponieważ młodzi ludzie zazwyczaj kupują, a nie wypożyczają ulubione powieści, sugerując się przy tym głównie recenzjami w mediach społecznościowych i poleceniami znajomych.

A o czym lubią czytać? Tutaj duże zaskoczenie ( a może wcale nie?). Im bardziej kontrowersyjny temat i toksyczne relacje bohaterów, tym lepiej. Prawie każdy bestsellerowy tytuł Young Adult zawiera rozbudowany wątek romantyczny, dla którego tłem mogą być kataklizmy, wampiry, nałogi, wyścigi samochodowe, a nawet seryjni mordercy.

Jak wynika ze statystyk, dorośli nieco częściej wypożyczają książki lub pożyczają od znajomych, ale kupują oczywiście również. Niezwykle popularne jest wybieranie ich na prezent. Jak wynika z badań, książka jest nadal jednym z najbardziej popularnych podarunków świątecznych. Ci, którzy czytają, wręczają ulubione powieści nawet tym, którzy deklarują, że czytać nie lubią:)

Najczęściej czytamy to, co ktoś nam polecił, lub tytuły, które zajmują wysokie miejsca w księgarskich rankingach.
Nadal najczęściej sięgamy po beletrystykę-kryminały i powieści sensacyjne lub obyczajowe (z dużym naciskiem na dwa pierwsze rodzaje, które notują znaczne wzrosty- z 24% w 2020 do 32% w 2022). Wyraźnie spadło zainteresowanie fantastyką i fantasy (z 11% w 2020 do 7% w 2022). Coraz częściej jednak w topowych zestawieniach pojawiają się książki popularnonaukowe, historyczne, poradniki psychologiczne czy reportaże.