„Akuszerki”-piękna, mądra i wzruszająca powieść o kobietach!

Wszystkim, których zainteresowała książka „Chłopki. Opowieść o naszych babkach” Joanny Kuciel-Frydryszak bardzo polecamy tytuł „Akuszerki” autorstwa Sabiny Jakubowskiej.

To obszerna i znakomicie napisana powieść, nominowana do wielu nagród literackich.
Jest ona próbą zmierzenia się autorki z bardzo trudnym i mało jeszcze oswojonym tematem, jakim jest poród. To opis doświadczeń kilku pokoleń kobiet, które malują niezwykle fascynujący, ale też dość ambiwalentny obraz.

To również piękna i wzruszająca saga rodzinna rozgrywająca się na przestrzeni 65 lat, której ostatnie wydarzenia mają miejsce tuż po zakończeniu II wojny światowej. Jest to zatem na tyle obszerny przedział czasowy i interesujący okres w dziejach, by można było przeanalizować to, jak postrzegano sprawy kobiece na przestrzeni lat w różnych grupach społecznych.

To także znakomita monografia na temat rozwoju położnictwa. Cytowane fragmenty notatek akademickich dotyczących różnych procedur, jakie stosuje wyszkolona akuszerka, zderzają się tu z metodami wiejskich bab, które przyjmując poród, pamiętają o tym, by ciężarnej rozpleść warkocze, aby na dziecku nie zawiązała się czasem pępowina, a na bóle krzyżowe przykładają do pleców kobiety zdjęty ze ściany krucyfiks. Wiedza etnograficzna Sabiny Jakubowskiej jest tu nieoceniona!

Warto dodać, że autorka, oprócz doktoratu z nauk humanistycznych, sama posiada również duże doświadczenie w pracy jako wykwalifikowana doula, a więc temat jest jej szczególnie bliski. Zainteresowanie nim zrodziło się jednak już podczas zbierania materiałów do pracy doktorskiej na temat zmienności imiennictwa na przykładzie jednej z podkrakowskich wsi. Pani Sabina przeanalizowała wiele dokumentów parafialnych i pięknie wykorzystała tę wiedzę, wplatając w treść „Akuszerek” również przykłady tego, jak wierzenia ludowe i różnego rodzaju zabobony determinowały sposób nadawania imion noworodkom.

Nie bez znaczenia jest także wybór wsi, w której rozgrywa się akcja powieści, ponieważ Jadowniki to właśnie miejsce, gdzie urodziła się i wychowała pisarka. Książka jest także hołdem złożonym prababce autorki, która faktycznie była tam główną akuszerką na przełomie XIX i XX wieku, została wymieniona w tekście z imienia i nazwiska i stanowiła największą inspirację w procesie tworzenia postaci głównej bohaterki Franciszki Diabelec. Postać tę poznajemy jako młodą dziewczynę, w momencie, gdy rodzi swoje pierwsze dziecko, starszemu mężczyźnie, za którego została wydana wbrew swojej woli.
Warunki w jakich przyszło jej rodzić i żyć, są bardzo prymitywne- zamiast pościeli siano, na ziemi klepisko, a izba biedna i brudna.

Tak wyglądała jednak rzeczywistość większości mieszkańców Jadownik w roku 1885. Poród odbiera przybrana matka dziewczyny, która jej samej pomogła przyjść na świat w ostatnich minutach życia jej prawdziwej rodzicielki, którą podtopiono posądzając o czarownictwo, karząc tak naprawdę za to, że słabość do niej miał właściciel dworu.
Dziecko Franciszki rodzi się martwe, tak jak niestety działo się bardzo często w tamtym okresie, głównie ze względu na bardzo lekceważący stosunek do higieny, wynikający głównie z niewiedzy. Od tego momentu coś się jednak w jej życiu zmienia. Akuszerka Regina Perkowa odmienia los przybranej córki, wysyłając ją na dwór, jako mamkę dla nowo narodzonego potomka młodej dziedziczki ( jako, że w tamtych czasach szlachciankom nie wypadało karmić piersią, chłopki w połogu często je w tej czynności zastępowały).
I tak oto rozpoczyna się droga, która zaprowadzi Franciszkę do szkół krakowskich, gdzie zdobędzie dyplom wykwalifikowanej pomocy medycznej rodzących i powróci w rodzinne strony, by przez wiele lat pomagać kobietom w tych wyjątkowych chwilach.
Opis jej działalności zawodowej to wspaniałe tło dla ukazania wielu różnych aspektów życia rodzin w Jadownikach. Każdy z przyjętych porodów był bowiem bardzo intymnym spotkaniem dwóch kobiet, które w sytuacji tak granicznej zdolne są do najbardziej osobistych wyznań. Tych związanych z trudami życia na wsi, ale i tych, które dotyczą skrywanych pragnień, seksualności, sekretów, dylematów moralnych, czy występków z przeszłości.

 To wspaniała opowieść o sile prawdziwej miłości i determinacji w dążeniu do odmienienia własnego losu. Polecamy!